Szkoła Podstawowa w Szczepanowie

Urodził się w majątku Szetejnie nad Niewiażą na Litwie. W dzieciństwie w związku z pracą ojca wyjechał na Syberię; w latach 1914-1918 przebywał w Rosji. Ukończył prawo na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Podczas studiów należał do Sekcji Twórczości Oryginalnej (STO) Koła Polonistów Słuchaczy USB i do Akademickiego Klubu Włóczęgów. Debiutował w 1930 roku wierszami "Kompozycja" i "Podróż" w piśmie "Alma Mater Vilnensis" (zeszyt 9). W 1931 był współzałożycielem pisma "Żagary", skupiającego środowisko młodych wileńskich katastrofistów.

W 1933 ukazał się debiut książkowy Miłosza: "Poemat o czasie zastygłym", za który autor otrzymał Nagrodę im. Filomatów przyznawaną przez ZZLP w Wilnie. W 1934/35 przebywał w Paryżu jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej; tam nawiązał kontakt z Oskarem Miłoszem, z którym łączyło go dalekie pokrewieństwo i którego twórczość wywarła na młodym poecie wielkie wrażenie.

W roku 1936 opublikował drugi zbiór wierszy, "Trzy zimy". Tom, utrzymany w poetyce katastrofizmu, spotkał się z szerokim odzewem - pisali o nim najważniejsi krytycy tamtego czasu: Napierski, Fryde, Troczyński, Fik.

W 1937 Miłosz przeniósł się do Warszawy, gdzie podjął pracę w Polskim Radiu. Po wybuchu II wojny światowej znalazł się najpierw w Rumunii, później w Wilnie, a po zajęciu Litwy przez Armię Czerwoną przekradł się do Warszawy. Podczas okupacji niemieckiej pracował jako woźny w Bibliotece Uniwersyteckiej i brał udział w podziemnym życiu kulturalnym. Po upadku powstania warszawskiego przebywał w Goszycach u Anny i Jerzego Turowiczów, a następnie zamieszkał w Krakowie. Należał do redakcji miesięcznika "Twórczość". W 1945 wydał zbiór wierszy przedwojennych i okupacyjnych "Ocalenie", jeden z najważniejszych tomów dwudziestowiecznej poezji polskiej. Kazimierz Wyka pisał o Miłoszu:

Wyrósł nad głowy swoich rówieśników i rywali poetyckich. Stoi przed nim trud już nie tylko na miarę jego pokolenia (...). Trud na miarę poezji, która nie przemija, gdy przemijają jej czasy.

Od końca 1945 pracował w dyplomacji, początkowo w konsulacie polskim w Nowym Jorku, następnie na stanowisku attaché kulturalnego PRL w Waszyngtonie i jako I sekretarz Ambasady RP w Paryżu. Gdy na Boże Narodzenie 1950 przyjechał do Warszawy, odebrano mu paszport; odzyskawszy go z dużymi trudnościami, wrócił do Paryża i wystąpił do władz francuskich o azyl polityczny. Zamieszkał w Maison-Laffitte pod Paryżem, w siedzibie Instytutu Literackiego, z którym nawiązał współpracę; od 1951 ogłaszał w miesięczniku "Kultura" utwory literackie i publicystyczne oraz przekłady. W Bibliotece "Kultury" ukazywały się kolejne jego książki: w 1953 słynny tom esejów "Zniewolony umysł", zbiór wierszy "Światło dzienne" i powieść "Zdobycie władzy"; w 1955 powieść "Dolina Issy", w 1957 "Traktat poetycki". W okresie odwilży 1957 roku również w Polsce ukazywały się w prasie wiersze Miłosza, spotykając się z przychylnością krytyki. Potem przez lata jego teksty były dostępne jedynie w drugim obiegu.

W 1958 opublikował "Rodzinną Europę". W roku 1960 na zaproszenie uniwersytetów California oraz Indiana wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Osiadł na stałe w Berkeley, gdzie otrzymał posadę profesora na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich University of California. Praca na uczelni pozwoliła mu promować w USA polską literaturę.

Obok kolejnych własnych książek ("Król Popiel i inne wiersze", "Człowiek wśród skorpionów", "Gucio zaczarowany") opublikował w 1965 anglojęzyczną antologię polskiej poezji powojennej w swoich przekładach pt. "Postwar Polish Poetry". Rola Miłosza jako tłumacza i popularyzatora rodzimej poezji - m.in. wierszy Herberta - jest nie do przecenienia.

W 1973 ukazał się anglojęzyczny zbiór wierszy Miłosza pt. "Selected Poems", dzięki któremu zaistniał dla amerykańskich odbiorców nie tylko jako eseista i tłumacz, ale jako poeta. W następnym roku opublikował tom "Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada". W 1977 ukazały się "Ziemia Ulro" i "Mój wiek" - zapis rozmów Miłosza z Aleksandrem Watem.

W 1974 otrzymał Nagrodę Polskiego PEN Clubu za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu, w 1976 Guggenheim Fellowship, w 1977 doktorat honoris causa Uniwersytetu Michigan w Ann Arbor, w 1978 Neustadt International Prize for Literature oraz równoznaczną z doktoratem honorowym nagrodę University of California - Berkeley Citation.

W roku 1980 Czesław Miłosz został laureatem Nagrody Nobla.

Światowe uznanie umożliwiło publikację jego książek w kraju.

W 1981 poeta odwiedził Polskę i odebrał doktorat honoris causa 

Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

W roku akademickim 1981/82 wygłosił na Harvardzie cykl odczytów o współczesnej poezji.

W 1989 przyjechał powtórnie do Polski. Odtąd odwiedzał kraj coraz częściej, aż obok Berkeley jego drugim domem stał się Kraków. Współpracował z "Tygodnikiem Powszechnym", "Gazetą Wyborczą", "Zeszytami Literackimi" oraz "Plus Minus" - dodatkiem do "Rzeczpospolitej". Do końca życia intensywnie tworzył, publikując w ostatnich latach nowe tomy wierszy: "To" (2000), "Druga przestrzeń" (2002), "Orfeusz i Eurydyka" (2002).

Zmarł 14 sierpnia 2004 roku w Krakowie.

Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

Tekst zaczerpnięty ze strony:  Culture.pl